BirdBlog.org - Natuurblogs uit binnen- en buitenland

Tijdens een rondje fietsen kwam ik langs de duikschool voor Waterhoentjes in Coevorden. De Waterhoen (Gallinula chloropus) die ik daar langs de kant zag staan bleek watervrees te hebben en durfde het water niet in. Hoe het afliep? Geen idee, ik vond het niet passend te blijven staan en hem op de vleugels te kijken. Zal binnenkort eens weer langs fietsen om te kijken of hij er nog staat.

In gedachten zie ik regelmatig beren op de weg. Maar in het echt? Nee, in het echt zag ik ze nog nooit. Maar toen gingen we in 2019 op reis naar Canada. De tip was: stoppen als je veel mensen aan de kant van de weg ziet staan kijken. Op een gegeven moment was het zover, we reden over een weg in Jasper (Alberta) en plots stond daar een kudde mensen op de weg. Ik gilde: STOP, STOP, STOP naar manlief, van schrik parkeerde ook hij de auto aan de kant van de weg waar nog 3 auto’s geparkeerd stonden. Lees: ze stonden her en der kriskras op de weg geparkeerd. Plaatselijke inwoners toeterden naar allen die op de weg stonden en dachten vast: daar heb je weer van die vakantiegangers. Iedereen stond te gapen naar een zwart wezen dat door de berm scharrelde op zoek naar wat eetbaars. Wij zaten in de auto, ik filmde en maakte foto’s met bevende handen en ik kon mijn trillende stem niet onder bedwang houden met kreten als: "wat mooi, wat bijzonder, tjonge dat we dit mogen zien". Het filmpje is dan ook niet toonbaar aan derden. Maar op de foto is daar niets van te merken. Maar het was ook werkelijk prachtig dit dier te mogen aanschouwen. De Amerikaanse zwarte beer!

De vele jeukende bulten in mijn haar zijn de aanleiding voor dit stuk. Vorige week vrijdag ging ik naar de Nacht van de Knutjes (lees: ieniemienie-mugjes). Wat oorspronkelijk de Nationale NachtvlinderNacht had moeten zijn, trok miljoenen Knutjes aan
die ook wel benieuwd waren naar dit evenement. Gelukkig kreeg ik een boerenzakdoek, die ik om mijn hoofd knoopte zodat ik de uitzinnige Knutjes niet meer kon horen, maar waarmee ik waarschijnlijk ook honderden Knutjes klemzette tussen zakdoek en mijn haar. En ik kreeg een busje DEET in handen waar ik mij, net als een professioneel nachtvlinderaar, mee in spoot. Plots gingen de lampen van drie nachtvlinder opstellingen aan en zorgden de Knutjes ervoor dat zij als eerste vooraan stonden, met hun neusjes op het doek. De nachtvlinders kwamen af op het licht en namen plaats tussen de Knutjes. Prachtige soorten kwamen er op de lamp af, ik zag nachtvlinders met prachtige namen en kleuren zoals: Hyena, Houtspaander, Dromedaris, Moerasgoudvenstertje, Kameeltje, de Peper en Zoutvlinder en ga zo maar door. Met haar prachtige kleuren is het Groot avondrood toch wel één van mijn favorieten (foto), ze dartelde mooi over het doek. Uiteindelijk was de Nationale NachtvlinderNacht toch een regelrecht succes!

Keepjes

Wandelend over de paden van Landgoed de Groote Scheere hoor ik boven mij vrolijke tonen van kleine vogeltjes die razendsnel van boom naar boom vliegen. Met mijn fototoestel in de aanslag, probeer ik ze te volgen met mijn ogen om ze vervolgens met de camera vast te leggen. In eerste instantie denk ik dat het om vinkjes (Fringilla coelebs)
gaat, omdat ik ze al eerder zag in dit broekbosje ,maar het blijkt om keepjes (Fringilla montifringilla) te gaan. Scandinavische kepen wel te verstaan, want in de winter overwinteren er ongeveer 50.000 tot 100.000 kepen in Nederland. Juist vandaag in dit broekbosje te vinden want ze kunnen hier heerlijk snoepen van de Elzenpropjes. Na de winter trekken ze weer naar Scandinavië.
Het aantal broedpaartjes wat in Nederland verblijft is erg zeldzaam. Het gaat om 0 tot 5 broedparen per jaar (2013-2015)

Bron tekst: vogelbescherming

In Park De Weezenlanden te Zwolle werd al een aantal dagen een Witoogeend Aythya nyroca gezien. Als je dan toch op enkele minuten lopen van het zeldzame eendje bent is 'ie mooi mee te pakken. Dit is een mannetje. De ogen van het vrouwtje zijn niet wit. De soort is voor een ongeoefend oog al gauw te verwarren met vrouwtjes van de Kuifeend maar deze hebben gele ogen, een verenpak waarvan de tinten minder warm roodbruin zijn en geen groot wit vlak onder de staart. Dat laatste is bij het Zwolse mannetje niet te zien op bovenstaande foto. In februari 2019 fotografeerde ik bij Ommen een vrouwtje van deze soort. Op onderstaande foto is zowel de witte 'kont' te zien als het donkere oogje waardoor je weet dat het geen man is.

Mijn telefoon was bijna leeg, mijn fototoestel is kapot en het andere toestel was in gebruik door zoonlief maar toch stapte ik dapper in de nieuwe auto, waar ik het navigatiesysteem niet van ken, en ging ik op weg naar de Archemerberg. Want tjonge, de Lammergier was weer gesignaleerd en ik wilde haar zo graag zien. En het liefst ook op foto krijgen maar dat zou lastig gaan nu mijn grote vriend Coolpix Inzoom sinds kort niet meer leefde. Ik deed gewoon net of ik haar vast wel met mijn mobiel op de foto kan krijgen.
Onderweg piepte Teckelmans voortdurend door tijdens de reis van 35 minuten. Onderweg stopte ik langs een bosrand om hem te laten plassen want misschien was de nood wel hoog. Klein stukje wandelen en hup weer in de auto.
Het was een mooie dag en in Ommen en er fietsen kuddes mensen kriskras over de weg en leek het of zij de enige waren die in Ommen deel namen aan het verkeer.
Mijn telefoon zat aan de lader maar het mij de weg wijzen naar een plek ergens in de bossen kostte hem veel energie. Ik had zorgvuldig de straatnaam ingetoetst waar Eglazine de Lammergier gesignaleerd was. De navigatie hijgde zijn laatste woorden uit en ik was op de plek van bestemming (dat dacht ik tenminste). Ik stapte de auto uit en liep een stukje het bos in, geen mens te bekennen en vooral geen grote vogels te zien. Zo met lege telefoon durfde ik niet zo ver het onbekende bos in te dwalen.
Gefrustreerd liep ik weer naar de auto. Telefoon weer in de lader en weer terug naar huis.
Nog geen 5 minuten onderweg en de telefoon viel opnieuw uit. Mijn topografisch geheugen is bijna niet aanwezig als ik op onbekende wegen rijd en ik verdwaalde, nog geen 30 minuten van huis verwijderd. Ik stopte ergens langs de kant van de weg en weet nu natuurlijk al helemaal niet meer te vertellen in welke plaats dit was. Ik drukte op alle knoppen van het navigatiesysteem van de auto en ik kreeg een kaart voor. Ik volgde de bekende plekken en was blij dat ik weer in Hardenberg reed vanuit waar ik de weg naar huis uit mijn hoofd wist. Ik beloofde mijzelf dat ik niemand ging vertellen over mijn expeditie maar ik zou mijzelf niet zijn als dat toch het eerste was wat ik thuis vertelde.

De volgende dag, het was zondag, vroeg vriendlief: "wat zullen we eens gaan doen vanmiddag?" Hij hoorde mijn verhalen over de Lammergier al dagen aan maar toch durfde ik nog te vragen of we niet naar de Archemerberg zouden gaan om haar te bekijken. Ik ontdekte dat je op waarneming.nl een waarneming aan kon klikken en je daarna de route er naar toe aan kon klikken en dat je zo naar de juiste plek werd genavigeerd. Dit was de ontdekking van de eeuw! Ik pakte de oude camera met weinig inzoom en we stapten weer in de auto, op naar de Archemerberg! Het was een mooie rit. De laatste 500 meter verliepen anders dan gisteren, waar ik gisteren naar links af sloeg en in dicht bebost gebied aankwam werd nu van ons verwacht dat we naar rechts zouden gaan en wachtte een parkeerplaats op ons die ons zo recht de Archemerberg op zou leiden. De aankomst begon al goed, daar stond een man een joekel van een camera in te laden, hij was bijna een kar nodig maar het ging nog net. Hij was zo aardig ons de weg te wijzen. Het was wederom prachtig weer en we kwamen al gauw mensen tegen die stonden te kijken. Echter hadden zij telelenzen en verrekijkers bij zich en wij niet. Mij werd 36x aangewezen waar de gier zat maar met het blote oog was ze niet zichtbaar. We klommen nog een stukje naar boven waar nog meer mensen stonden en daar zag ik haar! Eglazine de Lammergier, wauw wat een prachtig en machtig gezicht! Ik kon er geen genoeg van krijgen. Met mijn fototoestelletje knipte ik haar op de foto.
De mooiste foto was geen close-up foto maar een silhouet foto waar ze zichzelf aan het verzorgen was op een tak van een boom.
Tevens was Eglazine mijn 75e vogelwaarneming. Dubbel feest!

Het Groot Hoefblad laat zicht weer zien. Bloemen in de vorm van knotsjes steken hun hoofdjes boven de grond uit. Roze/paarse bloemen op een dikke steel die uit de ondergrondse wortelstok komen. Pas als de bloemen de omgeving verkend hebben durven de bladeren uit de wortelstok te komen. Groot en imposant (maar ook ietwat verlegen) zijn ze een echte eyecatcher in de omgeving. De bladeren, in de vorm van een hoef, kunnen namelijk wel tot een meter groot worden!

De foto van de bloemen is gemaakt op 25 maart 2021. Om de grote bladeren nu al te kunnen laten zien heb ik van hen een foto van 29 mei 2020 geplaatst. Zoals je ziet waren de bloemen op dat moment ook al weer uitgebloeid.

Het is zondag 31 januari. De dag dat ik de vogels in mijn tuin wil gaan tellen, dit weekend is namelijk HET weekend. Het weekend van de tuinvogeltelling. Ik zit nog rustig met mijn kop koffie op de bank te genieten van een rustige zondagochtend. Totdat er iets voor het raam in de Lavendel landt. In slow motion kom ik overeind, eerst met mijn hoofd daarna mijn schouders en daarna mijn bovenlichaam. Ik kijk nu net met mijn hoofd boven de vensterbank uit en zie een Putter Carduelis carduelis in de tuin.
Het is vast een verdwaalde Putter, die op dat moment aan het peuzelen was in de uitgebloeide witte overblijfselen van wat ooit witte Lavendelbloemen waren. Mijn trots in de voortuin, de witte Lavendel die al jaren achtereen prachtige witte wolken bloemen tevoorschijn tovert. Nooit zag ik dit vrolijk gekleurde vogeltje vliegen bij ons in de tuin en juist nu in het weekend van de tuinvogeltelling komt hij tevoorschijn. Nu alle vogels in alle Nederlandse tuinen geteld zijn en de resultaten bekend zijn staat de Putter in de top 25 van Nederland, op de 25e plek. In totaal werden er 11.860 waargenomen in de Nederlandse tuinen.
Maar goed dat ik die van mij ook noteerde, ik denk dat hij anders met 11.859 net niet in de top 25 was gekomen.

Vanmorgen in het park zag ik plots diverse vogels die ik anders nooit zag. Een blij gevoel overspoelde mij, misschien heb ik het ook wel in mij om vogelspotter te worden. Vrolijk hipten ze over de grond en door de bomen. Sinds ik steeds meer in de natuur te vinden ben draait mijn fototoestel overuren. Deze geeft steeds vaker aan geen geheugen meer te hebben, lekker makkelijk als je daar gewoon voor uit durft te komen.
Ja, ja ik weet wat je nu denkt maar heus kwam ik zelf ook wel op het idee de foto's van mijn toestel te halen en op een harde schijf te zetten. Om tot deze actie over te gaan is echter een ander verhaal. Tot nu toe haal ik er eerst weer wat wazige foto's van het toestel af voordat ik weer wat nieuwe kan maken. Vandaag overkwam mij dit vaker als gemiddeld omdat ik weer zoveel moois zag. De Boomkruiper en de Boomklever landen vlak voor mij in de boom. De Boomkruiper klein en bruin met een klein krom snaveltje. De Boomklever met blauwe veren en een roestkleurige buik. Wist je dat de Boomklever naar boven en beneden kan kruipen over de stam en de Boomkruiper alleen maar omhoog?
Met mijn fototoestel in de aanslag kreeg ik ze beide mooi op de foto.
Op de grond onder mij stond een zwart met bruin wezen te blaffen en te trekken aan zijn riem. Sssst Teckel! Vrouwtje maakt even foto's.
De Teckel weet echter van geen ophouden. Ik kijk in de richting waar zijn lange snuit met natte neus naar toe wijst.
Wauw wat gaaf! Mijn Teckel heeft echt verstand van natuur! Er wandelt een egel over het grasveld. Nu heb ik de afgelopen 9 maanden het park onderzocht en alle flora en fauna beschreven maar bij het kopje zoogdieren bleef ik steken bij een mollenbult en een Eekhoorn, die ik dan ook nog weer eens niet zelf gezien had. Maar nu!? Nu zag ik toch echt met mijn eigen ogen een zoogdier, op hoge kleine pootjes dartelt hij door het natte gras op zoek naar kevers, regenwormen en slakjes om zijn buikje in rond te eten.
Op de terugweg zie ik de IJsvogel ook nog op een tak zitten met een visje in de snavel. Als natuurgids in spe laat ik een echtpaar dat foto's maakt nog even weten dat ze goed op moeten letten bij het eilandje omdat daar een IJsvogel zit. Tot nu toe maak ik daar elke wandelaar nieuwsgierig en enthousiast mee.
Met een toestel vol nieuwe verse foto's om te plaatsen op waarneming.nl liepen we weer naar huis, heerlijk in het zonnetje en dat op 4e kerstdag!

De Aalscholvers Phalacrocorax carbo

Licht zoevend over het asfalt van de weg die door het gebied liep waar mijn moeder opgroeide (het buurtschap Klooster achter Coevorden) reed ik richting mijn afspraakje met een man, mijn vader wel te verstaan. Eenmaal aangekomen stapten ik en de Teckel uit.
Het zonnetje scheen, sommige bladeren van de bomen leken op goud en het was lekker fris. Wat houd ik van de herfst!
Mijn vader kwam ook aangereden, bij het inparkeren had hij zijn rechtervoet op het gas en zijn linkervoet ergens half op de koppeling gedrukt waardoor de auto af en toe heftig snorrende geluiden maakte. Zijn rijstijl zal verder niet aan de orde komen in deze blog.
We wandelen het zanderige en soms modderige zandpad af en kwamen aan bij 1 van de mooiste plekken in de omgeving van Coevorden, waterberging de Groote Scheere. Een walhalla voor watervogels. De Kolganzen waren weer met grote getalen aanwezig op hun overwinteringsplek in de weilanden. Er waren meerdere grote Zilverreigers en een Blauwe reiger te bewonderen.
In het water badderen enkele Kieviten met hun kuifjes fier in de lucht, wapperend in de wind.
Op een schiereilandje zaten een stuk of 20 Aalscholvers, wat een imposante vogels. Vrij groot, geheel zwart met wat wit en geel in de snoet. 1 Van de Aalscholvers zijn/haar borst is nog lichtgekleurd, hij/zij is nog niet zo oud.
Enkelen van de club komen net uit het water en wapperen uitgebreid, zacht en ritmisch met hun vleugels om ze te drogen. En een van hen scheerde zich weg over het water.
Ver weg waren ze wel, maar gelukkig had ik dit keer mijn zoom camera mee.
Teckel zag een rattengaatje in de grond en begon 10 cm daar vandaan heftig te graven en gras te plukken. Hij ving echter niets, waarschijnlijk doordat hij er zoveel kabaal bij maakte dat alle ratten in de wijde omgeving dekking gingen zoeken.
We genoten van het weer, de gezellige praatjes en de prachtige omgeving en liepen we weer terug naar de auto. Helaas was het pannenkoekenhuis, wegens Corona, gesloten. Dus wat lekkers zat er voor deze keer niet in. We stapten in onze auto en knorden weer terug, richting Coevorden. Met de modder nog aan onze voeten.

De IJsvogel Alcedo atthis en de Nijlgans Alopochen aegyptiaca

Enkele tips voor natuurfotografie op een rijtje:
• ben op de juiste plaats op het juiste moment
• neem altijd je fototoestel met zoomlens mee
• zorg dat de batterijen van je toestel vol zijn
• denk buiten de lijntjes

Het was een mooie zonnige zondagochtend, 15 november 2020, het was aangenaam van temperatuur en er stond een windje. Sinds januari volg ik de opleiding tot IVN natuurgids en ik heb de afgelopen 9 maanden de natuurontwikkelingen in het Van Heutszpark in Coevorden bijgehouden. Het verslag hiervan heb ik net ingeleverd dus deze ochtend dacht ik: ik ga zonder papier, pen, telefoon en fototoestel maar met de Teckel een wandeling maken door het park.
De Teckel was een goede keuze maar mijn fototoestel niet meenemen was echter de fout van mijn leven! Waarom? Sinds juni 2020 zie ik blauwe vlekjes heen en weer schieten tussen de bomen, over het water: de Ijsvogel. Wauw, wat zijn ze sprookjesachtig mooi! Nooit kreeg ik ze op de foto.
Deze ochtend, net nu ik mijn fototoestel thuis had gelaten, zat er bij de gracht een ijsvogel op een tak in de zon boven het kabbelende water. En hij (ik kon de kleur van de snavel niet goed zien dus waar ik hij schrijf kunt je ook zij lezen) bleef zitten, pontificaal voor mijn neus. Van alle kanten kon ik hem uitgebreid bekijken. Hij keek me aan en gaf me een knipoog. En ik dacht alleen maar: ik moet genieten van dit moment, maar waaaaarom heb ik nu geen fototoestel mee?
Snel liep ik verder met de Teckel. Nog 2 km naar huis. Eenmaal thuis snel een kop koffie, maar de gedachte aan de Ijsvogel liet me niet los. Ik las dat Ijsvogels terugkeren naar de zelfde plek.
Ik besloot, tegen beter weten in omdat er genoeg andere plekjes zijn in het park, terug te keren naar het park met mijn fototoestel.
De bewuste tak was leeg en bleef leeg. Maar ik bleef wachten. Achter mij hipte een Koolmees door de takken van een grote bruine Beuk. Mijn fototoestel op hem gericht…. komt er in beeld te staan: Batterij leeg.
Maar natuurlijk! Het had geen nut meer te blijven zitten, ik zou nog meer balen als juist op dit moment de Ijsvogel weer op de tak zou landen.
Op de fiets trapte ik weer terug naar huis. Gelukkig zie ik het echtpaar Nijlgans nog door het park scharrelen. Ik ken ze nu al sinds maart. Gelukkig geeft de batterij in mijn fototoestel nog net zijn laatste energie voor 1 foto van deze prachtige gans.
Ik had het leuker gevonden een Ijsvogel te kunnen laten zien maar ik hoop dat jullie ook genoegen nemen met deze Nijlgans.
Ik houd de tak de komende tijd in de gaten dus wie weet….. wordt vervolgd.

Op vakantie in Zuid-Limburg (met uitstapjes naar het aangrenzende buitenland) hebben we fanatiek waarnemingen geregistreerd. Hieronder een gedeelte van de resultaten.
Deze pagina op globaalverhaal.nl bevat kaarten met kilometerhokken per soort waarbinnen we deze hebben vastgesteld in de drielandenregio (en eventueel langs de route van/naar Groningen) tussen 31 juli en 15 augustus 2020. Enkel de soorten die we minstens 30 keer hebben waargenomen en/of minimaal in 10 kilometerhokken zijn tegengekomen staan vermeld in de overzichtstabel. De verzamelde dataset omvat ruim 15000 waarnemingen van zo'n 500 soorten. Deze gegevens zijn reeds grotendeels verwerkt in het systeem van Observation International (Waarneming.nl, Waarnemingen.be en Observation.org).

Bron: eigen data, verzameld met Waarneming.nl.

Kompassla Lactuca serriola.

Wilde peen Daucus carota subsp. carota. Veelvoorkomend in wegbermen; één van de soorten die prima in kaart te brengen is door geoefende bijrijders met behulp van ObsMapp. Zo wordt reistijd efficiënt benut.

Paardenkastanjemineermot Cameraria ohridella. Het typische vraatbeeld in de bladeren van Paardenkastanjes is ook vanuit de auto goed te herkennen.

Bramensprinkhaan Pholidoptera griseoaptera. In totaal 'zagen' (meeste waarnemingen aan de hand van het soort-specifieke geluid) we 17 soorten uit de groep Sprinkhanen (14) en Krekels (3) waaronder de Boomkrekel Oecanthus pellucens in de buurt van het kampeerterrein.

Groot dooiermos Xanthoria parietina.

De Ringelrups Malacosoma neustria heeft normaal gesproken duidelijke dwarslijnen over de voorvleugel (foto hierboven, Baalder, 31 mei 2018) maar nu kwam ik een afwijkend beestje tegen (foto hieronder, Baalder, 15 juni 2020).

Vooral in het verleden werden de verschillende ‘kleurvormen’ van nachtvlinders bestudeerd en beschreven. Deze komt in de buurt van f. unicolor maar de oranje vlam is niet aangetroffen bij dergelijke exemplaren in de collectie van Naturalis. Een andere optie is f. ochracea-unicolor. Met dank aan Rob de Vos (collectiebeheerder) voor het uitzoeken.

Leuke bijvangst van het nachtvlinderen in Baalder (gemeente Hardenberg): Neushoornkever Oryctes nasicornis (vrouwtje).

Toevallig?
Bovenstaande kever liet zich exact een jaar later zien dan het mannetje hieronder (eveneens in Baalder):

Neushoornkever Oryctes nasicornis (mannetje); 15 juni 2019.

Met Ron opzoek geweest naar de Elzenwespvlinder Synanthedon spheciformis en met succes! Beerze (gemeente Ommen).